Jouw bewerkingen, covers en remixen
Maak jij gebruik van muziek gemaakt door iemand anders? Dan heb je hier toestemming voor nodig. Het is afhankelijk van de situatie bij wie je deze toestemming moet aanvragen. Wil je alleen een origineel muziekwerk gebruiken? Wanneer de muziekmaker is aangesloten bij BumaStemra, helpen wij je graag verder. Maar wil je een originele compositie bewerken? Dan kun je hiervoor terecht bij de muziekmaker zelf.
Auteursrecht
Muziekmakers hebben auteursrechten op hun werk. Zij zijn de rechthebbenden. Wil jij het werk van een muziekmaker gebruiken? Dan is hier toestemming van de maker voor nodig.
Muziekmakers die zich bij ons (of onze zusterorganisaties) aansluiten, dragen hun auteursrechten aan ons over. Wij maken afspraken met muziekgebruikers, waardoor zij toestemming krijgen de muziekwerken in hun originele vorm te gebruiken. De vergoedingen die wij hiervoor innen, keren we uit aan de rechthebbenden van de muziek. Zo ontvangen zij een eerlijke vergoeding voor het gebruik van hun muziek.
Persoonlijkheidsrechten
Muziekmakers, zoals componisten en tekstdichters, dragen enkel de exploitatierechten van hun muziekwerken aan ons over. De persoonlijkheidsrechten, of morele rechten, blijven bij de maker. Persoonlijkheidsrechten beschermen de persoonlijke band tussen de maker en zijn werk. Dit betekent dat de maker bezwaar kan maken tegen het gebruik van zijn werk onder een andere naam, of tegen wijziging of aantasting van het werk die zijn eer, naam of waarde schaden.
Wil je een bestaand muziekwerk bewerken, coveren, samplen en/of remixen? Dan is het belangrijk dat je weet wanneer én bij wie je toestemming kunt vragen. We leggen je graag per situatie uit wat je moet doen.
Bewerkingen
We noemen het ‘bewerking’ wanneer je iets verandert aan muziek. Je kunt een muziekwerk namelijk op verschillende manieren bewerken: op het gebied van tekst, bijvoorbeeld door een werk te vertalen, of op het gebied van compositie door een werk te arrangeren. Wil je een werk bewerken? Dan heb je toestemming nodig van de originele maker.
Als de oorspronkelijke componist of tekstdichter wordt vertegenwoordigd door een muziekuitgever, kun je vaak bij deze muziekuitgever terecht om toestemming te krijgen. Het kan voorkomen dat de toestemming wordt geweigerd of dat hier voorwaarden aan verbonden zijn.
Wil je als bewerker opbrengsten ontvangen met het gebruik van een bewerking? Dan heb je schriftelijke toestemming van de rechthebbende nodig in de vorm van een autorisatiecontract. Uit dit contract moet blijken dat de auteur (of de uitgever namens de auteur) toestemming geeft voor het maken van een bewerking én dat de bewerker een bewerkersaandeel mag ontvangen.
Covers
Een cover is een 1-op-1 kopie van een origineel werk, waaraan weinig tot niets is veranderd. De tekst en de compositie zijn hetzelfde. De oorspronkelijke componist en tekstdichter worden dan als auteursrechthebbenden aangemerkt. Als je een cover wilt maken, heb je toestemming nodig van de auteursrechthebbende(n).
Is de muziekmaker waarvan jij een werk wilt coveren, aangesloten bij BumaStemra (of een zusteronderneming)? Dan kunnen wij jou toestemming geven voor het coveren van een werk. Is de auteur niet bij ons aangesloten? Dan moet je toestemming vragen bij de auteur zelf.
In de meeste gevallen gaat het niet om een ‘zuivere cover’, maar wordt de onderliggende compositie ook bewerkt. Het werk wordt dus niet alleen gebruikt, maar ook aangepast. Wanneer dit gebeurt, is er toestemming nodig van de oorspronkelijke componist en/of tekstdichter (of de uitgever).
Sampling en remixen
Wanneer je muziek sampled of remixed, bewerk je het originele muziekwerk én gebruik je de opname van het werk. Daarom komen bij sampling en remixen ook naburige rechten, waaronder masterrechten, kijken. Als je een opname wilt gebruiken, heb je namelijk toestemming nodig van de mastereigenaar. Vaak is dit een platenmaatschappij.
Nieuwe teksten op bestaande muziek
Wil je een nieuwe tekst schrijven op een bestaande compositie? En wil je als tekstdichter een vergoeding ontvangen bij het gebruik van het nieuwe werk? Dan heb je toestemming nodig van de componist. Schrijf je geen nieuwe tekst, maar bewerk je de originele tekst? Dan moet je ook toestemming vragen aan de oorspronkelijke tekstschrijver.
Wanneer heb je geen toestemming nodig om bestaande muziek te gebruiken?
Je hoeft niet altijd toestemming te hebben om een werk te gebruiken of te bewerken. Er is namelijk ook muziek die je vrij kunt gebruiken, omdat er geen auteursrecht meer op rust. We hebben het hier over werken die in het publieke domein vallen, omdat de auteur meer dan 70 jaar geleden is overleden. Zo is bijvoorbeeld muziek van Beethoven of Mozart vrij te gebruiken.
Goed om te weten: de stijl waarin een werk is gemaakt, is niet auteursrechtelijk beschermd. Een nieuw werk maken in de stijl van een bekende componist, is dus geen probleem. Je hebt ook geen toestemming nodig als je iets uit een bestaand werk overneemt dat op zichzelf niet auteursrechtelijk beschermd is, omdat het niet origineel werk is. Maar let op; ook op een heel klein stukje kan auteursrecht rusten.
De Auteurswet
In de Auteurswet staan een aantal situaties beschreven, waarbij het mogelijk is om een beschermd werk zonder toestemming te gebruiken. Deze situaties noemen we ‘beperkingen op het auteursrecht’. Voorbeelden zijn het citaatrecht, de onderwijsexceptie en de parodie-exceptie. Hier gelden wel strenge voorwaarden voor. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat er geen afbreuk wordt gedaan aan de normale exploitatie van het originele werk en dat de belangen van de auteursrechthebbenden niet worden geschaad.